Pedro Almodovar: ο σκηνοθέτης της γυναικείας αποθέωσης

80's, τρανσέξουαλ, κιτς αισθητική και κόκκινα μοτίβα, γόβες στιλέτο, γυναίκες ικανές για τα πάντα, ναρκωτικά, πάθη, σουρεάλ σκηνές σεξ και ανατρεπτικές καταστάσεις προκαλούμενες από τη μοίρα συνθέτουν το "βασίλειο" του μεγαλύτερου (εντάξει, μαζί με τον Λουίς Μπουνιουέλ), του πιο εκκεντρικού Ισπανού σκηνοθέτη. Τον αγαπήσαμε για τις ταινίες του, τον αγαπήσαμε για τις δηλώσεις του κατά καιρούς, τον αγαπήσαμε γιατί έφερε το κιτς στη ζωή μας με τον πιο όμορφο τρόπο, τον αγαπήσαμε κυρίως γιατί, μέσα από τις κινηματογραφικές του ηρωίδες, αποθέωσε τη γυναικεία φύση μέσα από όλες τις αντιφάσεις της.

Η βιογραφία του

Ο Pedro Almodóvar γεννήθηκε το 1949 στην πατρίδα του Δον Κιχώτη, στη Λα Μαντσά και αγάπησε τον κινηματογράφο από μικρό παιδί. Συνήθιζε να πλάθει ιστορίες και να τις διηγείται στις αδερφές του και να παρακολουθεί όποια ταινία έφτανε στην επαρχιακή, μικρή του πόλη. Η μητέρα του, μια γυναίκα με ιδιαίτερη καλλιτεχνική ευαισθησία, θα αποτελέσει μια από τις βασικότερες πηγές έμπνευσής του στη μετέπειτα σκηνοθετική του πορεία. Ο Almodóvar φοίτησε σε καθολικό σχολείο και γνώρισε την καταπιεστική πειθαρχία και τον συντηρητισμό από μικρό παιδί. Στα 16 του, μετακομίζει στη Μαδρίτη, κάνει διάφορες δουλειές για να επιβιώσει και ταυτόχρονα γνωρίζεται με διάφορους underground καλλιτεχνικούς κύκλους που δρουν κρυφά, κάτω από τον αυταρχισμό και τη λογοκρισία της φρανκικής δικτατορίας. Μην έχοντας καμία διάθεση να πειθαρχήσει τη σεξουαλικότητα, αλλά και τις καλλιτεχνικές του ανησυχίες στο τότε φασιστικό καθεστώς, αρθρογραφεί και σχεδιάζει προκλητικά κόμικς υπογράφοντας με το ψευδώνυμο "Η πορνοστάρ Πάτι Ντιφούζα". Τον καιρό εκείνο, μάλιστα, εμφανίζεται σε μουσική σκηνή κάνοντας ντουέτο με το όνομα "Almodóvar & McNamara" και τραγουδάει το (λίγο γνωστότερο από τα υπόλοιπα) "Ρούφα το μου".

Η σκηνοθετική του πορεία

 Η πτώση του Φράνκο το 1975, απελευθερώνει νέες τάσεις και προοπτικές στην ισπανική τέχνη. Μια ολόκληρη κοινωνία, καταπιεσμένη για δεκαετίες, ψάχνει νέους δρόμους να εκφραστεί και η δυναμική αυτή θα βρει εκφραστές και στην 7η τέχνη. Ο Almodóvar επηρεάζεται βαθιά και βρίσκει "στέγη" στη Movida, ένα

ανατρεπτικό καλλιτεχνικό κίνημα της ισπανικής πρωτεύουσας που γεννήθηκε το 1975. Ταυτόχρονα, πειραματίζεται σκηνοθετικά γυρνώντας μικρού μήκους ταινίες. Τότε περίπου, θα γνωρίσει και την πρώτη του μούσα, με την οποία θα συνεργαστεί για την επόμενη δεκαετία, την Carmen Maura. Η πρώτη μεγάλη μήκους ταινία του γυρίζεται το 1980, με τίτλο "Η Πέπη, η Λούσυ, η Μπομ και τα άλλα κορίτσια". Στη συνέχεια, έχοντας ήδη πετύχει μια αναγνωρισιμότητα, ειδικά στο νεανικό κοινό, γυρίζει τον "Λαβύρινθο του Πάθους" και έπειτα το πρώτο του αριστούργημα, όπως αποκαλέστηκε, την απολαυστική, σουρεαλιστική κωμωδία "αμαρτωλές καλόγριες". Το "Μια ζωή ταλαιπωρία", το 1984, θα είναι το πρώτο του δράμα, που θα γνωρίσει μάλιστα επιτυχία εκτός των ισπανικών συνόρων. Το

"Ματαντόρ" και ο "Νόμος του πόθου" (μια ταινία με πρωταγωνιστή έναν gay σκηνοθέτη, η πιο προσωπική στιγμή της καριέρας του, όπως δήλωσε ο ίδιος) θα είναι οι δυο επόμενες ταινίες του, μέχρι που το 1988, με

το "Γυναίκες στα πρόθυρα νευρικής κρίσης" θα εκτοξευτεί η καριέρα του και θα φτάσει στις υποψηφιότητες των όσκαρ. Από εκεί και έπειτα, όλες σχεδόν οι ταινίες του, λιγότερο ή περισσότερο, γνωρίζουν επιτυχία και τον καθιστούν έναν από τους πιο καταξιωμένους σκηνοθέτες στην παγκόσμια κινηματογραφική σκηνή. Το "Όλα για τη μητέρα μου", το 1999, θα του χαρίσει το βραβείο σκηνοθεσίας στο φεστιβάλ των Καννών και το όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας. Ανάμεσα στα δεκάδες άλλα ευρωπαϊκά και διεθνή βραβεία, θα επιστρέψει στα όσκαρ το 2002 με το συγκλονιστικό δράμα "Μίλα της" και θα αποσπάσει το βραβείο πρωτότυπου σεναρίου. Από το 1980 μέχρι σήμερα έγραψε και σκηνοθέτησε 20 μεγάλου μήκους ταινίες.

Ο Almodóvar και οι γυναίκες

Οι ταινίες του Almodóvar, θα μπορούσε κανείς να πει ότι αποτελούν ύμνο στη γυναικεία ψυχοσύνθεση. Άλλες φορές μέσα από δραματικές και άλλες φορές μέσα από κωμικές αφηγήσεις, πλάθει τις ηρωίδες του δυναμικές και ευαίσθητες, σκοτεινές και ταυτόχρονα, απίστευτα λαμπερές. Πάντα, όμως, μοναδικές. Μοναδικές όσο και οι μούσες, που με τόση προσοχή επέλεξε. Οι Carmen Maura, Victoria Abril, Rossi De Palma και Penelope Cruz βρέθηκαν δίπλα του για χρόνια και ο Almodóvar έχτισε πάνω τους υπέροχους γυναικείους χαρακτήρες. Ο ίδιος, μάλιστα, είπε πως περνώντας την παιδική του ηλικία δίπλα σε γυναίκες, ανακάλυψε τη ζωή μέσα από αυτές. Η ιδιαίτερη αδυναμία στη μητέρα του, που έγινε εμφανής και μέσα από το "Όλα για τη μητέρα μου", εκφράστηκε και από τον ίδιο όταν τον ρώτησαν για τη συγκεκριμένη ταινία: "Για την Bette Davis, τη Gena Rowlands, τη Romy Schneider. Για όλες τις ηθοποιούς, για όλες τις γυναίκες που υποδύονται ρόλους, για όλους τους ανθρώπους που 

θέλουν να γίνουν μητέρες. Για τη μητέρα μου", είπε. Σε άλλη στιγμή, όταν ερωτήθηκε για την "εμμονή" του να πλάθει μόνο γυναικείους χαρακτήρες για τους πρωταγωνιστικούς ρόλους, απάντησε: "Ναι, οι γυναίκες είναι πιο δυνατές από μας. Αντιμετωπίζουν τα προβλήματα με μεγαλύτερη ευθύτητα απ' ό,τι εμείς και γι' αυτό το λόγο ο τρόπος που τα συζητούν μεταξύ τους είναι πιο θεαματικός. Δεν ξέρω γιατί μ' ενδιαφέρουν τόσο πολύ οι γυναίκες, δεν έχω πάει σε ψυχιάτρους για να βρω το λόγο και δεν θέλω να ξέρω κιόλας". 

Χωρίς περιστροφές

Πέρα από τα σαφή μηνύματα των ταινιών του σε σχέση με την LGBTQ κοινότητα, τους φορείς του AIDS και φυσικά την φρανκική δικτατορία, ο Almodóvar έχει επιλέξει να "ενοχλήσει" πολλούς, με τις κατά καιρούς δηλώσεις του. Κατηγόρησε ευθέως την καθολική εκκλησία για παιδεραστία, έχοντας μοιραστεί δημόσια σκηνές που αντίκρισε όσο φοιτούσε στο καθολικό σχολείο, ενώ το 2014, μαζί με άλλους Ισπανούς καλλιτέχνες, κάλεσε σε μποϊκοτάζ ενάντια στο Ισραήλ, με γράμμα που εξαπέλυε δριμύ κατηγορώ στους Ισραηλινούς για τις δολοφονίες των Παλαιστινίων και μιλούσε για σύγχρονο Απαρτχάιντ.

Ο Almodóvar είναι ένας δημιουργός που, συνήθως, σιχαίνεσαι ή λατρεύεις. Η ασυνήθιστη αισθητική του, οι εκκεντρικοί χαρακτήρες του, ο σουρεαλισμός της πλοκής των έργων του, είναι αδύνατο να αφήσουν κάποιον/α αδιάφορο. Έχει αποκαλεστεί κακόγουστος, έχει κατηγορηθεί για ανούσιο εντυπωσιασμό, ακόμα και για μισογυνισμό. Το ιδιαίτερο αυτό στιλ του, πάντως, η προσωπική αισθητική του σφραγίδα είναι ένας από τους λόγους που τον έφεραν στην κορυφή του παγκόσμιου κινηματογράφου. Επηρέασε τον σύγχρονο ισπανικό κινηματογράφο και έδωσε άλλη πνοή στην ευρωπαϊκή 7η τέχνη. Και όλα αυτά, γελώντας ειρωνικά απέναντι στο συντηρητισμό και τα ταμπού.

Οι ταινίες του: Πέπη, η Λούσυ, η Μπομ και τ' άλλα κορίτσια, Ο λαβύρινθος του πάθους, Αμαρτωλές καλόγριες, Μια ζωή ταλαιπωρία, Matador, Ο νόμος του πόθου, Γυναίκες στα πρόθυρα νευρικής κρίσης, Δέσε με!, Τα ψηλά τακούνια, Kika, Το μυστικό μου λουλούδι, Καυτή σάρκα, Όλα για τη μητέρα μου, Μίλα της, Κακή εκπαίδευση, Γύρνα πίσω, Ραγισμένες αγκαλιές, Το δέρμα που κατοικώ, Δεν κρατιέμαι, Julieta.

από freekoulo